Dikeldilýän energiýa bolan global islegiň artmagy bilen fotowoltaik (gün) tehnologiýasy arassa energiýanyň möhüm bölegi hökmünde giňden ulanyldy. Gurmak wagtynda energiýa netijeliligini ýokarlandyrmak üçin PV ulgamlarynyň işini nädip optimizirlemeli gözlegçiler we inersenerler üçin möhüm meselä öwrüldi. Soňky gözlegler, PV elektrik öndürmegiň netijeliligini ýokarlandyrmak üçin täze pikirleri hödürläp, üçekdäki PV ulgamlary üçin optimal egilme burçlaryny we beýiklik beýikliklerini teklip etdi.
PV ulgamlarynyň işleýşine täsir edýän faktorlar
Üçekdäki PV ulgamynyň işleýşine birnäçe faktor täsir edýär, olaryň iň möhümi gün radiasiýasynyň burçuny, daşky gurşawyň temperaturasyny, gurnama burçuny we beýikligini öz içine alýar. Dürli sebitlerdäki ýagtylyk şertleri, howanyň üýtgemegi we üçegiň gurluşy PV panelleriniň elektrik öndüriş täsirine täsir edýär. Bu faktorlaryň arasynda PV panelleriniň egilme burçy we beýikligi olaryň ýagtylygynyň kabul edilmegine we ýylylygyň ýaýramagynyň täsirine gönüden-göni täsir edýän iki möhüm üýtgeýjidir.
Iň amatly burç
Geçirilen gözlegler, PV ulgamynyň iň amatly burç burçunyň diňe bir geografiki ýerleşişine we möwsümleýin üýtgemelerine bagly bolman, eýsem ýerli howa şertleri bilen hem ýakyndan baglanyşyklydygyny görkezdi. Umuman aýdanyňda, PV panelleriniň egilme burçy ýerli giňişlige ýakyn bolmaly, günüň şöhlesiniň iň ýokary kabul edilmegini üpjün etmeli. Iň amatly egilme burçy, dürli möwsümleýin ýagtylyk burçlaryna uýgunlaşmak üçin adatça möwsüme görä laýyk sazlanyp bilner.
Tomusda we gyşda optimizasiýa:
1. Tomusda, gün zenitiň golaýynda ýerleşende, güýçli gün şöhlesini has gowy ele almak üçin PV panelleriniň egilme burçy degişli derejede peseldilip bilner.
2. Gyş aýlarynda gün burçy has pesdir we egilme burçuny ýerlikli köpeltmek PV panelleriniň has köp gün şöhlesini almagyny üpjün edýär.
Mundan başga-da, gurnama işini ýönekeýleşdirýän we howa şertleriniň köpüsinde has durnukly elektrik öndürmegi üpjün edýändigi sebäpli, amaly goşundylar üçin durnukly burç dizaýnynyň (köplenç giňişlik burçunyň golaýynda kesgitlenýär) ýokary netijelidigi ýüze çykaryldy.
Iň amatly beýiklik
Dam örtüginiň PV ulgamynyň dizaýnynda PV panelleriniň ýokarky beýikligi (ýagny, PV panelleri bilen üçegiň arasyndaky aralyk) hem elektrik öndürmegiň netijeliligine täsir edýän möhüm faktor bolup durýar. Dogry beýiklik PV panelleriniň şemalyny güýçlendirýär we ýylylygyň ýygnanmagyny azaldýar, şeýlelik bilen ulgamyň ýylylyk öndürijiligini ýokarlandyrýar. Geçirilen gözlegler, PV paneller bilen üçegiň arasyndaky aralyk köpelende ulgamyň temperaturanyň ýokarlanmagyny netijeli azaltmaga we şeýlelik bilen netijeliligi ýokarlandyrmaga ukyplydygyny görkezdi.
Howalandyryş täsiri:
3. headeterlik beýiklik ýok bolsa, PV panelleri ýylylyk gurulmagy sebäpli öndürijiligiň peselmeginden ejir çekip biler. Artykmaç temperatura PV panelleriň öwrüliş netijeliligini peselder we hatda hyzmat möhletini gysgaldyp biler.
4. Garaşsyz beýikligiň ýokarlanmagy, PV panelleriniň aşagyndaky howa aýlanyşygyny gowulandyrmaga, ulgamyň temperaturasyny peseltmäge we amatly iş şertlerini saklamaga kömek edýär.
Şeýle-de bolsa, beýikligiň ýokarlanmagy gurluşyk çykdajylarynyň we has köp ýer talaplarynyň bardygyny aňladýar. Şonuň üçin degişli ýer beýikligini saýlamak ýerli howa şertlerine we PV ulgamynyň aýratyn dizaýnyna görä deňagramly bolmaly.
Synaglar we maglumatlar derňewi
Soňky gözlegler, üçek burçlarynyň we ýokarky beýiklikleriň dürli kombinasiýalaryny synagdan geçirip, optimallaşdyrylan dizaýn çözgütlerini kesgitledi. Gözlegçiler birnäçe sebitden hakyky maglumatlary simulirlemek we seljermek arkaly şeýle netijä geldiler:
5. Iň amatly egilme burçy: umuman, üçek PV ulgamy üçin iň amatly egilme burçy ýerli giňişligiň plýus ýa-da minus 15 dereje aralygynda. Aýratyn düzedişler möwsümleýin üýtgeşmelere görä optimallaşdyrylýar.
6. Iň amatly beýiklik: üçekdäki PV ulgamlarynyň köpüsi üçin iň ýokary beýikligi 10 bilen 20 santimetr aralygyndadyr. Belentligiň gaty pes bolmagy ýylylygyň gurulmagyna sebäp bolup biler, beýiklik gaty ýokary bolsa gurnama we tehniki hyzmat çykdajylaryny artdyryp biler.
Netije
Gün tehnologiýasynyň yzygiderli ösmegi bilen, PV ulgamlarynyň energiýa öndürijiligini nädip ýokarlandyrmalydygy möhüm meselä öwrüldi. Täze gözlegde teklip edilen üçek PV ulgamlarynyň iň amatly egilme burçy we beýikligi PV ulgamlarynyň umumy netijeliligini hasam ýokarlandyrmaga kömek edýän teoretiki optimizasiýa çözgütleri bilen üpjün edýär. Geljekde akylly dizaýn we uly maglumat tehnologiýasynyň ösmegi bilen has takyk we şahsylaşdyrylan dizaýn arkaly has netijeli we tygşytly PV energiýasyny ulanmagymyza garaşylýar.
Iş wagty: 13-2025-nji fewral