Atingüzýän Gün fotowoltaikasy (FSPV), gün fotoelektrik (PV) energiýa öndüriji ulgamlaryň, adatça köllerde, suw howdanlarynda, ummanlarda we beýleki suw desgalarynda ulanylýan suw ýüzlerine oturdylan tehnologiýa. Dünýäde arassa energiýa isleginiň artmagy bilen, ýüzýän gün täzelenýän energiýanyň innowasiýa görnüşi hökmünde barha köpelýär. Aşakda ýüzýän gün energiýasynyň ösüş perspektiwalarynyň we esasy artykmaçlyklarynyň seljermesi:
1. Ösüş perspektiwalary
a) Bazaryň ösüşi
Floüzýän gün bazary çalt ösýär, esasanam Aziýa, Europeewropa we ABŞ ýaly ýer baýlyklary gaty kyn sebitlerde. Global gurlan ýüzýän gün kuwwatynyň ýakyn ýyllarda ep-esli ýokarlanmagyna garaşylýar. Bazar gözleglerine görä, ýüzýän gün energiýasy üçin dünýä bazary 2027-nji ýyla çenli milliardlarça dollara ýeter diýlip garaşylýar. Hytaý, Japanaponiýa, Günorta Koreýa, Hindistan we käbir Günorta-Gündogar Aziýa ýurtlary bu tehnologiýany ir kabul edýärler we degişli suwlarda birnäçe görkeziş taslamalaryny amala aşyrýarlar.
b) Tehnologiki ösüşler
Üznüksiz tehnologiki täzelikler we çykdajylaryň azalmagy bilen ýüzýän gün modullary has netijeli işlenip düzüldi we gurnamak we tehniki hyzmat çykdajylary kem-kemden azaldyldy. Suwuň üstünde ýüzýän platformalaryň dizaýny hem ulgamyň durnuklylygyny we ygtybarlylygyny ýokarlandyryp, köpdürli bolýar. Mundan başga-da, toplumlaýyn energiýa saklaýyş ulgamlary we akylly set tehnologiýalary ýüzýän günüň mundan beýläk-de ösmegi üçin has uly mümkinçilikleri hödürleýär.
ç) Syýasat goldawy
Köp ýurtlar we sebitler gaýtadan dikeldilýän energiýany ösdürmek üçin esasanam ýel we gün ýaly arassa energiýa görnüşleri üçin syýasat goldawyny berýär. Üzýän gün energiýasy, özboluşly artykmaçlyklary sebäpli hökümetleriň we kärhanalaryň ünsüni özüne çekdi we degişli subsidiýalar, höweslendiriş we syýasat goldawy kem-kemden artýar we bu tehnologiýanyň ösmegi üçin berk kepillik berýär.
d) Ekologiýa taýdan arassa goşundylar
Floüzýän gün energiýasy, ýer baýlyklary bolan sebitler üçin netijeli çözgüt hödürleýän köp sanly ýer baýlyklaryny almazdan, suwuň üstünde oturdylyp bilner. Şeýle hem, energiýany ulanmagyň netijeliligini ýokarlandyrmak we energiýanyň ýaşyl öwrülişigini ýokarlandyrmak üçin suw çeşmelerini dolandyrmak (mysal üçin, suw howdanlary we suw howdanlaryny suwarmak) bilen birleşdirilip bilner.
2. Üstünlikleriň derňewi
a) resourceser baýlyklaryny tygşytlamak
Adaty ýerüsti gün panelleri köp mukdarda ýer baýlyklaryny talap edýär, ýüzýän gün ulgamlary bolsa gymmatly ýer baýlyklaryny almazdan suwuň üstünde ýerleşdirilip bilner. Esasanam köller, guýular, kanalizasiýa howuzlary we ş.m. ýaly giň suwly sebitlerde ýüzýän gün energiýasy bu ýerleri oba hojalygy we şäher gurluşygy ýaly ýer ulanyşyna garşy gelmezden doly ulanyp biler.
b) elektrik öndürmegiň netijeliligini ýokarlandyrmak
Suwuň ýüzünde şöhlelenýän ýagtylyk, ýagtylygyň mukdaryny artdyryp, PV panelleriniň energiýa öndürijiligini ýokarlandyryp biler. Mundan başga-da, suwuň tebigy sowadyş täsiri PV modulyna has pes temperaturany saklamaga kömek edip biler, ýokary temperatura sebäpli PV netijeliliginiň peselmegini azaldyp, ulgamyň umumy energiýa öndürijiligini ýokarlandyrar.
ç) suwuň bugarmagyny azaltmak
Suwuň üstüni örtýän ýüzýän gün panelleriniň uly meýdany, suw ýetmezçiligi üçin aýratyn möhüm bolan suw desgalarynyň bugarmagyny netijeli azaldyp biler. Esasanam suw howdanlarynda ýa-da ekin meýdanlaryny suwarmakda ýüzýän gün suwy tygşytlamaga kömek edýär.
d) daşky gurşawa az täsir
Estrerdäki gün energiýasyndan tapawutlylykda, suwuň üstünde oturdylan ýüzýän gün energiýasy gury ýer ekosistemasyna az zyýan ýetirýär. Esasanam ösüşiň beýleki görnüşleri üçin ýaramly suwlarda ýüzýän gün daşky gurşawa aşa zyýan bermeýär.
e) Köpdürlüligi
Floüzýän gün energiýany hemmetaraplaýyn ulanmagy güýçlendirmek üçin beýleki tehnologiýalar bilen birleşdirilip bilner. Mysal üçin, suwda ýel energiýasy bilen birleşdirilip, elektrik öndürmegiň durnuklylygyny we ygtybarlylygyny ýokarlandyrýan gibrid energiýa ulgamlaryny döretmek mümkin. Mundan başga-da, käbir ýagdaýlarda ýüzýän gün energiýasy we balykçylyk ýa-da suw hojalygy ýaly beýleki pudaklarda-da köp peýdaly “gök ykdysadyýeti” emele getirip, ösüş üçin has uly mümkinçilik bar.
3. Kynçylyklar we meseleler
Floüzýän gün energiýasynyň köp artykmaçlygyna garamazdan, onuň ösüşi henizem birnäçe kynçylyklar bilen ýüzbe-ýüz bolýar:
Tehnologiýa we çykdajylar: floüzýän gün energiýasynyň bahasy kem-kemden azalsa-da, adaty ýerüsti gün energiýa ulgamlaryndan has ýokary, esasanam iri taslamalarda. Floüzýän platformalaryň gurluşyk we tehniki hyzmat çykdajylaryny azaltmak üçin has täze tehnologiki täzelikler zerurdyr.
Daşky gurşawa uýgunlaşma: floüzýän gün ulgamlarynyň uzak möhletli durnuklylygy dürli suw şertlerinde barlanylmaly, esasanam aşa howa, tolkunlar we doňmak ýaly tebigy faktorlaryň kynçylyklaryny ýeňip geçmek üçin.
Suwdan peýdalanmak gapma-garşylygy: Käbir suwlarda ýüzýän gün ulgamlarynyň gurluşygy, balyk tutmak we balyk tutmak ýaly beýleki suw işleri bilen gapma-garşy bolup biler we dürli gyzyklanmalaryň zerurlyklaryny rasional meýilleşdirmek we utgaşdyrmak meselesi.
Gysgaça jemläň
Floüzýän gün energiýasy, täzelenip bilýän energiýanyň innowasiýa görnüşi hökmünde, esasanam ýer baýlyklary we amatly howa şertleri bolan sebitlerde uly ösüş potensialyna eýe. Tehnologiki ösüş, syýasaty goldamak we daşky gurşawa täsire netijeli gözegçilik etmek bilen ýüzýän gün ýakyn ýyllarda has uly ösüş mümkinçiliklerini döreder. Energiýanyň ýaşyl öwrülişigini öňe sürmek bilen ýüzýän gün energiýasy, global energiýa gurluşynyň diwersifikasiýasyna we durnukly ösüşine möhüm goşant goşar.
Iş wagty: -20anwar-24-2025